Powstańcy z Kostuchny
parafiakostuchna.pl

Po rozbiciu dzielnicowym w 1138r. Śląsk przez ponad VI wieków pozostawał w strukturach państwa niemieckiego, lecz ludność śląska przez cały czas pielęgnowała tradycję, mowę i obyczaje przodków. Odzyskanie niepodległości Polski w 1918r. nie spowodowało przyłączenia Śląska do Macierzy. Ludność Śląska czuła się cząstką narodu polskiego i postanowiła sama doprowadzić do połączenia z Polską. Wybuchają powstania w latach: 1919, 1920 i 1921.
Mieszkańcy Kostuchny brali w nich czynny udział przyczyniając się do zjednoczenia Śląska z Polską.

Powstańcy z Kostuchny wyruszyli do III-go Powstania Śląskiego z miejsca, które znajduje się obecnie na terenie parku przy restauracji Anna Maria, co upamiętnia znajdująca się tam tablica z napisem:

"Z tego miejsca 2-go maja 1921r.
2-ga kompania 2-go batalionu
2-go pułku pszczyńskiego
wyruszyła do boju o wolność
ludu śląskiego z pod wiekowego
zaboru i przyłączenia go do macierzy.

Na wieczną pamięć
społeczeństwo m. Kostuchny"

Symboliczne przyłączanie poszczególnych powiatów Śląska do Polski rozpoczyna się w czerwcu 1922 roku. W kronice miejscowej Szkoły Podstawowej Nr 38 zapisano:
"Dnia 29 czerwca 1922 roku przez Kostuchnę przeszły dwa szwadrony wojska polskiego pod komendą generała Kazimierza Horoszkiewicza, celem objęcia tego terenu przez władze polskie. Wojsko zatrzymało się na początku wioski przy domu obywatela Hantulika i tu odbyło się powitanie go przez przedstawiciela gminy. Dzieci szkolne tworzyły szpaler. Uroczystość odbyła się około godziny 10-ej przed południem, poczem wojsko odmaszerowało przez Podlesie i Zarzecze do Mikołowa."
Opisana ceremonia powtarzała się jeszcze wielokrotnie w różnych miejscowościach Górnego Śląska, a końcowa odbyła się 16 lipca 1922 roku na terenie parku Kościuszki.

Opracował: Bernard Uszok